Σχεδιασμός Μεταφορικών Συστημάτων

Απαιτούμενες Γνώσεις

Συνιστάται στους φοιτητές να έχουν τις βασικές γνώσεις Πιθανοτήτων και Στατιστικής –Γραμμική παλινδόμηση

Κεφάλαια Μαθήματος

#	Τίτλος	Διδακτέα Ύλη	Ώρες
1	Εισαγωγή - Συστήματα Μεταφορών	Μεταφορικά Συστήματα. Χαρακτηριστικά του μεταφορικού (συγκοινωνιακού) συστήματος, αλληλεπίδραση μεταξύ των χρήσεων γης και μεταφορών.	1Χ3=3
2	Το αστικό μεταφορικό σύστημα	Το Αστικό Συγκοινωνιακό Σύστημα. Τα χαρακτηριστικά του Συστήματος. Οι προδιαγραφές των αστικών συγκοινωνιών-Δομή εξυπηρέτησης-Επίπεδο εξυπηρέτησης-Άνεση και ασφάλεια επιβάτη-	1Χ3=3
3	Η διαδικασία του σχεδιασμού - Η έρευνα προέλευσης-προορισμού	Η ανάγκη για συστηματική ανάλυση του Σχεδιασμού των Μεταφορών. Η Έννοια του Σχεδιασμού - Βασικοί ορισμοί - Πρακτική σημασία. Συνοπτική παρουσίαση της διαδικασίας επιλογής του τύπου και της αποδεικτικής ισχύος των μοντέλων υπολογισμού που χρησιμοποιούνται σε διάφορα στάδια του σχεδιασμού: εκτίμηση των μελλοντικών αναγκών σε υποδομές και μέσα. Έρευνα προέλευσης -προορισμού –Περιοχή μελέτης- Ζώνες – Δείγμα –Ερωτηματολόγια-Οι έρευνες προέλευσης προορισμού στην Αθήνα. Παρουσίαση και συζήτηση.	2Χ3=6
4	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4 βημάτων - Γένεση των μετακινήσεων	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4-βημάτων, εισαγωγή στις μεθοδολογίες εκτίμησης και τα μοντέλα υπολογισμού. Γένεση των Μετακινήσεων. Μοντέλα του Συντελεστή Ανάπτυξης. Μοντέλα Ανάλυσης Παλινδρόμησης. Μοντέλα Ανάλυσης κατά Κατηγορίες	2Χ3=6
5	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4 βημάτων - Κατανομή των μετακινήσεων	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4-βημάτων, εισαγωγή στις μεθοδολογίες εκτίμησης και τα μοντέλα υπολογισμού. Μέθοδοι ανάλυσης της κατανομής των Μετακινήσεων. Μοντέλα του Συντελεστή Ανάπτυξης (Furness, Fratar, Detroit). Μοντέλα Βαρύτητας.	2Χ3=6
6	Ανάλυση της προσφοράς και της μεταφορικής ζήτησης	Εισαγωγή στις βασικές συνιστώσες του προβλήματος του σχεδιασμού των υποδομών: η μεταφορική ζήτηση και η προσφορά που καθορίζει την ύπαρξη ή έλλειψη επαρκούς και κατάλληλης υποδομής. Διατύπωση των συνθηκών που εξασφαλίζουν την ισορροπία ανάμεσα στη προσφορά και στη ζήτηση στις μεταφορές -προϋπόθεση του βέλτιστου σχεδιασμού των συγκοινωνιακών υποδομών που οδηγεί στη βέλτιστη ανάλωση πόρων.	1Χ3=3
7	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4 βημάτων - Επιλογή μέσου των μετακινήσεων	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4-βημάτων, εισαγωγή στις μεθοδολογίες εκτίμησης και τα μοντέλα υπολογισμού. Ανάπτυξη μεθοδολογίας που διέπει τα βήματα της επιλογής του μέσου μετακίνησης. Αθροιστικά Μοντέλα (Μοντέλα καταμερισμού στα άκρα της μετακίνησης, Μοντέλα καταμερισμού μετακινήσεων με καμπύλες διαχωρισμού, Μοντέλα καταμερισμού μετακινήσεων-τύπου λογιστικής συνάρτησης (logit models) Εξατομικευμένα μοντέλα-Μοντέλα διακριτών επιλογών(Discrete choice models))	2Χ3=6
8	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4 βημάτων - Καταμερισμός των μετακινήσεων	Η διαδικασία σχεδιασμού των 4-βημάτων, εισαγωγή στις μεθοδολογίες εκτίμησης και τα μοντέλα υπολογισμού. και του καταμερισμού της κυκλοφορίας στα δίκτυα. Μεθοδολογία φόρτισης συγκοινωνιακών δικτύων. Αναλυτικοί αλγόριθμοι και παραδείγματα εφαρμογής. Στατικά Μοντέλα (Ντετερμινιστικά-Στοχαστικά). Δυναμικά Μοντέλα.	2Χ3=6
9	Το παράδειγμα του σχεδιασμού των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας	Η εφαρμογή της διαδικασίας του σχεδιασμού των 4-βημάτων στην περίπτωση των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας.	1Χ3=3

Μαθησιακοί Στόχοι

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

1. γνωρίζουν τις κύριες κατηγορίες και χαρακτηριστικά των μοντέλων πρόβλεψης της ζήτησης των Μεταφορικών Αστικών Συστημάτων,
2. συνειδητοποιούν την ανάγκη για συστηματική ανάλυση του Σχεδιασμού των Μεταφορών ,
3. κατανοούν τη δυνατότητα των μοντέλων ως εργαλεία Σχεδιασμού των Μεταφορικών Συστημάτων,
4. δομούν και εφαρμόζουν απλά μοντέλα με τη χρήση Excel, και να
5. υπολογίζουν με τη χρήση των μοντέλων πραγματικές περιπτώσεις εφαρμογής.

Μέθοδοι και Μέσα Διδασκαλίας και Μάθησης

Μέθοδοι Διδασκαλίας	Διαλέξεις στην τάξη. Επίλυση απλών παραδειγμάτων και προβλημάτων στην τάξη. Συζήτηση περιπτώσεων εφαρμογής (case studies) στην τάξη.
Μέσα διδασκαλίας	Παρουσιάσεις στον Πίνακα. Διαφάνειες Power Point. Υπολογισμοί σε ΗΥ με Excel και υπολογιστικούς κώδικες.
Χρήση ΗΥ και προγραμμάτων	Οι φοιτητές επιλύουν στην τάξη με τη βοήθεια των διδασκόντων απλές ασκήσεις χρησιμοποιώντας κυρίως EXCEL σε ΗΥ.

Αξιολόγηση Επίδοσης

• Τελική γραπτή εξέταση: 80%
• Θέμα Εξαμήνου: 20%

Συγγράμματα - Βιβλιογραφία

1.Α. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ, Μ. ΚΑΡΛΑΥΤΗΣ "ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ". Εκδόσεις Παπασωτηρίου, 2008. 2.Π. ΒΥΘΟΥΛΚΑΣ "ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ& ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ", 2016, ΕΚΔΟΣΗ ΕΜΠ. 3.ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Α. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ " ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ- ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ", 2006, Έκδοση ΕΜΠ.

Διδασκαλία:

• Δευτέρα, 08:45 – 11:30,
  Αίθουσες:
  • Αμφ. 1/2